De kapel van Sarepta na 13 jaar opnieuw in de picture
Uitnodiging herinwijding op zaterdag 20 september 2014
Denis Raman
De heemkundige kring ’t Zwin Rechteroever Damme ondertekende op 28 februari 2001 de notariele akte voor het verwerven van de kapel van Sarepta, gelegen op het kruispunt van de Brieversweg-Sareptastraat. Het was onder impuls van drie bestuursleden-oprichters van de vereniging, Michel Van den Broeck, wijlen Geert Van Poucke en Denis Raman, dat wij een unieke gelegenheid te baat namen om een kapel van de ondergang te redden.
De kapel van Sarepta stond er verweesd bij. Gebouwd in 1923 met het recuperatiemateriaal van hetgeen overbleef van het eens zo bekende klooster, werd zij aan haar lot overgelaten: oorlogsschade, zwakke constructie en pover onderhoud.
Alhoewel: tot in 2001 hielpen de buren toch om de kapel open te houden: er werd gesnoeid, gekuist, de beeldekens verzorgd, kaarsen en bloemen aangekocht met de centjes uit de offerblok, maar dit alles woog niet op tegen het nakende verval. In ieder geval willen we bij deze, alle mensen - vrijwilligers, nog eens bedanken voor die jarenlange inzet en bekommernis die zij hebben betoond voor het stukje geschiedenis -erfgoed langs de beroemde ‘Brieversweg’.
De doelstelling van de heemkundige vereniging werd ingevuld met de aankoop van de kapel van Sarepta. De organisatie ‘Nood zoekt troost-Oostpriesterhulp’ aarzelde niet om haar legaat van de familie Raes uit Oedelem, aan ons te verkopen. Via sponsoring - onmisbaar voor een culturele vereniging - en met de minieme gelden waarover de vereniging zelf beschikte, werd de akte voor notaris Boedts verleden.
En het is goed dat de gemeenschap daar weet van heeft, ook van het vervolg, want dat is opnieuw een verhaal. In 2013 zijn we effectief gestart met de grondige renovatie van de kapel. Ook mochten we wel hulp ondervinden van Monumenten en Landschappen. In 2012 werd de kapel Beschermd Monument. Maar dat was niet voldoende. Ook niet met het vrijwilligerswerk door mensen van de vereniging. Het gaat steeds om geld en vooral omdat bij die renovatie ‘specialisatiewerk’ nodig bleek. Onze sponsor kon ons met een goed voorbereid dossier en een ernstig bestek van een aannemer- bouwpromotor, een hart onder de riem steken. De familie Romain De Zwaef kunnen we alleen maar danken.
We zullen dus met een heel aangenaam gevoel de kapel opnieuw laten inwijden. Pastoor De Leersnijder zal ons daarbij helpen. Op zaterdag 20 september 2014 - om 14.30 uur - is er de inwijding en inhuldiging van een geschiedkundig overzicht van de kapel van Sarepta. Bezoek aan de site van het Sareptaklooster, gevolgd door een receptie. Graag zien we bij dit gebeuren uw aanwezigheid.
Boven: de Sareptakapel, voor 1930. Onder: De Sareptakapel als eigendom van ’t Zwin Rechteroever en nr. 6 op de Damse Kapellenroute.
Hendrik De Mol nam bij zonsopgang dit mooi sfeerbeeld van de Sareptahoeve vanaf de Sareptakapel. Meer prachtige kleurenfoto’s op www.zwinrechteroever.be.
De Sareptahoeve is, net als de kapel, opgenomen in de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed. Wij nemen de tekst over van www.vioe.be. Rechts beschrijving van De Vliegher in Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen. De Zwinstreek, 1970. Tegenwoordig wordt betwijfeld of de Sareptakapel met moefen van de kloosterkerk werd gebouwd.
Sareptastraat nr. 5. "Sareptahoeve", hoeve met losstaande bestanddelen op een deels omwald, onverliard erf, in kern teruggaand op de site van het Sareptaklooster, dat in 1486 op deze plaats wordt gesticht.
Historiek.
In 1483-1486 vestigen de zusters van het Sint-Elisabethkloosterte Biervliet zich in Moerkerke op het uitgestrekte, maar vervallen landgoed "Ter Stove", waar ze een klooster bouwen. Het kloosterdomein is omwald en bebouwd met een gotische kapel met kerkhof (gewijd in 1486), een bakhuis, infirmerie, refter, schooltje, werkplaats en neerhof met windmolen. Door de onmst tijdens de godsdiensttroebelen, trekken de kloosterlingen zich in 1566 voor korte tijd temg in Brugge, om in 1578 voorgoed te verhuizen uit Moerkerke. Klooster en kapel worden verkocht aan Willem van Marivoorde en Christoffel de Neckere. In juli 1579 worden de gebouwen geplunderd en in brand gestoken door de geuzen. De resten worden door Pieter Alleman gekocht. Over de geschiedenis van de site na deze datum blijft de literatuur vaag. Algemeen wordt aangenomen dat de huidige hoevegebouwen in kern teruggaan op het Sareptaklooster. Kaartmateriaal uit de 18de eeuw geeft de huidige gebouwen, zijnde T-vormig boerenhuis met stal en ten oosten schuur met gei'ncorporeerde stal, weer. Tevens wordt een derde volume aangeduid, in de literatuur geidentificeerd als de kapel. Deze kapel is naar verluidt in 1922 afgebroken; het afbraakmateriaal zou gebruikt zijn voor de oprichting van de Sareptakapel op de hoek met de Brieversweg. De afbraak van dit volume wordt in het kadaster pas in 1952 geregistreerd. Een tot in de jaren 1970 op de hoevegebouwen aanwezige steen met wapenschild van Ter Doest en datering "1583", worden door de ons geraadpleegde literaire en archivalische bronnen, niet verklaard.
De kapel van Sarepta is gelegen op het kruispunt van de Brieversweg met de Sareptastraat, zoals dit detail van de kadasterkaart toont. Achter de kapel ligt de Sareptahoeve, waar van 1486 tot 1579 het Sareptaklooster stond.
De Sareptahoeve is privebezit en normaal niet te bezoeken, maar ter gelegenheid van de herinwijding van de kapel stellen de eigenaars hun domein voor ons open. Een unieke kans voor een exclusieve rondleiding op de site van het Sareptaklooster!
Zaterdag 20.9.2014 om 14u30
---------
io. In 1486 vestigden de zusters van het Sint-Elisabethklooster te Biervliet zich te Moerkerke op het vervallen landgoed 'ter Stove' waar ze een kloostertje, genaamd Sarepta, bouwden. Als gevolg van de godsdiensttroebelen vestigden ze zich in 1579 te Brugge, daaraa te Damme, en in 1617 terug te Brugge, waar ze het Hof van Sint-Pol, langs de Lange rei, tot klooster verbouwden. Te Moerkerke staat nu op de plaats van het vroegere klooster een hoeve.
Het woonhuis is op L-vormig grondplan gebouwd, het voorgedeelte wordt door een stal voortgezet; het huis is waarschijnlijk een verbouwde kloostervleugel. In de gevel zit het wapen van Ter Doest (1583). Tegenover deze vleugel ligt nog een vrijstaande eenbeukige schuur met stal. A an de andere zijde lag de vlakgesloten kapel, ongeveer 25 m lang en voorzien van go ti sc he vensters, die maar in 1922 gesloopt werd. Langs de omheiningsgracht werd de ligging vastgesteld van een 1,10 m brede muur van 'ter Stove', gebouwd met bakstenen van groot formaat en bekleed met Doomikse steen.
Beschrijving
Onverhard erf met deels bewaarde walgracht, waarlangs bij opgravingen een 1,10 meter brede muur van "ter Stove" is vastgesteld, gebouwd met bakstenen van groot formaat en bekleed met Doomikse steen. Erf met twee losse bestanddelen, zijnde het gerenoveerde woonhuis en schuur. Het woonhuis is op T- vormig grondplan gebouwd, het voorgedeelte wordt door een stal voortgezet; het huis is o.m. volgens Devliegher wellicht een verbouwde kloostervleugel. Witgeschilderde baksteenbouw met gepekte plint, gevat onder pannen zadeldak met klimmend dakvenster. Licht getoogde muuropeningen met luikduimen. Muuropeningen in zijpuntgevel gereconstrueerd naar oud model, o.m. kenmerkend rechthoekig venster met driepasbogig veld. Bij renovatie tot woonhuis zijn interieur en schrijnwerk vernieuwd.
Ten noordoosten van deze vleugel ligt een vrijstaande eenbeukige dwarsschuur met stal. Rode verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldak. Aan straatgevel zijn de muuropeningen dichtgemetseld; aan erfzijde een poort tot onder de dakoverstek, gewijzigde staldeuren en -vensters. Deels gedichte luchtgleuven in zijpuntgevels.
-------
[DOWNLOAD HET OORSPRONKELIJK DOCUMENT]