Historische lentewandeling: een beknopt verslag

Historische lentewandeling: een beknopt verslag

Wilfried Morre

Zaterdag 16 april 2011: onder een stralende lentezon verlieten rond 15u een twintigtal leden en sympathisanten het erf van de altijd vrien- delijke Maria Wittevrongel richting Schipdonkkanaal, na een korte groet aan het staakkapelletje ter aandenken aan piloot Werner Mar- reyt.

Bij de Jacxsensbruggen, vernoemd naar de gelijknamige welvarende landbouwersfamilie wier hoevegebouwen hier vlakbij het kanaal stonden, rechts van de brug, werd een eerste maal halt gehouden voor een woordje toelichting over de lotgevallen van deze bruggen in de Tweede Wereldoorlog: vernield door de Franse Genie in mei 1940, maar hetzelfde jaar nog heraangelegd door de Duitsers (de jonge dames van Moerkerke kwamen er graag een kijkje nemen: de Duitse militairen werkten zingend in ontbloot torso, aldus een deelnemer aan onze tocht die het met eigen ogen heeft gezien...). In september 1944, daags voor de aankomst van de Canadese bevrijders, blies de Wehr- macht haar eigen werk in de lucht en er werd naderhand een gei'm- proviseerde veerdienst ingelegd met behulp van Canadese canvas stormbootjes tot een nieuwe houten noodbrug werd gebouwd.

Tweehonderd meter stroomopwaarts van de bruggen stond tot 15 ok- tober 1944 op twintig meter van de vaartdijk de "doening" van Charles Corthals en Amelie Vercruysse. Op die dag staken manschap- pen van het Geheim Leger het hoevetje in brand omdat Duitse ver- kenningspatrouilles bij nacht vanaf de overzijde der kanalen - nog steeds bezet gebied - geregeld de vaarten overstaken en zich soms schuilhielden in leegstaande panden. (Bron: "Het Geheim Leger vecht", dagboek van Joseph De Vuyst).

Foto van de familie Corthals-Vercruysse, voor hun woning, begin jaren 1920 v.l.n.r. Charles Corthals, Amelie Vercruysse, Magdalena, Zenobie en Louis Corthals (fotoverzameling André Morre)

Foto © Denis Raman

Ons gezelschap stapte verder tot voorzitter Denis ons wees op een "duiker", een paar meter boven de waterlijn van het Schipdonkka- naal, onopvallend maar heel interessant wegens de rol die hij heeft gespeeld in de geschiedenis van de Gentse Lieve en de toevoer van water naar de vijvers van het Kasteel van Moerkerke.

Het sluisje is nog steeds intact en bij hoog water is het derhalve perfect mogelijk de buitendijkse weiden, akkers en de kasteelvijver (!) te be- vloeien met water uit het Schipdonkkanaal.

Caroline Terryn gaf ons over een en ander een uitermate boeiende en gedetailleerde uiteenzetting, gestaafd met kaartenmateriaal. Nu en dan werd ze onderbroken door het gekrijs van een aalscholver en het belgerinkel van gehaaste wielertoeristen

Foto boven: Het gezelschap luistert aandachtig naar de voorzitter. Rechts: een welkomstwoordje van Denis (derde van links) vooraleer de tocht wordt aange- vat . Foto’s © Marc De Baets

 Even later bereikten we de Raepschothoeve, de eeuwenoude site met een veelbewogen geschiedenis, nu omgebouwd tot luxueus buiten- verblijf. Ook hier heeft het Geheim Leger op 15 oktober 1944 de rode haan laten kraaien: de grote schuur van de hoeve ging in vlammen op. We hadden het voorrecht door de huidige bewoner te worden uitgenodigd even rond te kijken in de tuin. Daar word je stil van: aan de ene zijde blik je omhoog naar de hoge Canadese populieren die in driedubbele rij zacht staan te ruisen langs de vaart, aan de andere lig- gen de akkers en weiden aan je voeten zover het oog reikt. Zelf sta je in een groene oase van rust: ideaal om de stress van de werkweek van je af te laten glijden.

We lieten het Schipdonkkanaal nu letterlijk links liggen en zetten koers naar Moerkerkebrug langs de landelijke Kleverstraat. Romain Verniest kwam ons onderweg enkele malen tonen waar Canadese en Duitse soldaten in 1944 een veldgraf hadden gekregen en illustreerde zijn verhalen met anecdotes uit die onzekere en gevaarlijke dagen.

Moerkerkebrug was het volgend objectief: Caroline lichtte uitvoerig de rol toe die de Gentse Lieve hier van oudsher heeft gespeeld in de handel en bedrijvigheden van de Moerkerkenaren.

Tegen 17u. waren we terug bij Maria Wittevrongel waar bij een wel- kome verfrissing werd nagekaart over de opgedane kennis en het uniek natuurschoon waar allen hadden van genoten. Als waardig slot van de heuglijke namiddag brachten Romain Verniest en de heer Jo- zef Marreyt en echtgenote -broer en schoonzus van Werner- een kleine bloemenhulde aan de betreurde piloot.

Met dank aan alle deelnemers en vooral aan Maria Wittevrongel en kinderen voor de gastvrijheid en belangloze medewerking aan ons project.