Moerkerkebrug en de Lieve (Deel 7)

Moerkerkebrug en de Lieve (Deel 7)

Denis Raman

LIEVEBERM WEST ZUID-OVER-DE-LIEVE

Het vernieuwde woonhuis nummer 20 werd bewoond door Agnes Gusse, weduwe van Leon Helegeer. Zij werd geboren op 24.01.1920 en overleed in haar woning op 19.11.2010, omringd door haar kinderen.

Yvonne: "Het vroegere huis bestond eigenlijk uit twee gedeelten. Die twee verdwenen woninkjes waren heel propere en nette witgekalkte huisjes met groene gewelfde deuren en wit-groene luiken.

In het eerste deel woonde Nathalie Bruneels, ongehuwd en in de volksmond "Natte Maaie" genoemd. Ze woonde in erbarmelijke omstandigheden: een hennekot en een koolkot waren de woonplaatsen.

In het andere gedeelte was Henri Van Damme gehuisvest, ongehuwd en broer van Alice Van Damme, echtg. Louis Bogaert die oostwaarts op de Leie woonden.

Henri, geestesziek, heeft zich op een zondag tijdens de hoogmis om het leven gebracht door zich met een scheermes de keel over te snijden. Zijn zuster deed de akelige ontdekking. Dat was rond het jaar 1934.

Na de dood van Henri werd het huis bewoond door Raymond De Milde, echtg. Maria Vercruysse. Een tweetal jaren later woonden er Camiel Helegeer en echtg. Sidonie Dierickx. Sidonie was de schoonzuster van Marie Jaspaert die bij de bevrijding in september 1944 gedood werd door shrapnel. Zij was de weduwe van soldaat Victor Die­rickx, gevallen in '14-'18 en nooit terugggevonden.

In 1945 werd de vroegere stulp van Natte Bruneel weer bewoonbaar gemaakt en diende als woning voor Leon Helegeer die dan in het huwelijk trad met zijn Agnes Gusse.

In de jaren 1960 werden dan uiteindelijk de twee huizen afgebroken om plaats te maken voor de huidige herenwoning waar tot voor kort weduwe Agnes vertoefde, samen met haar dochter Maria.

 foto genomen van de vroegere woonst naar een schilderij gemaakt door Pieter Van Meenen

Yvonne: "Keren we even terug naar Nathalie Bruneel, "Natte Maaie" genoemd. Ik zag in een flits een niet al te plezierig gebeuren in mijn geheugen verschijnen. Natte was een ver familielid van de eerste vrouw van mijn vader, toen dit voorval in 1930 of 1931 plaatsgreep. Ik was toen vier of vijf jaar. Die vrouw was al grijs van haren en werd zwakzinnig en agressief.

Ik zie ze nog voor mij als een groot, mager persoon in lange zwarte klederdracht (met een reukje aan), een grauw en rimpelig gezicht en een muts met binders op haar hoofd.

Mijn moeder bezorgde de vrouw regelmatig een pan "karnepap". En rond die tijd kwam Natte eens kijken -bij onswaar de pap toch bleef. Mijn moeder zegde haar, zodra de pap gekookt was, ik hem zou brengen, met de opdracht van moeder, de lege pan terug mee te brengen. Ik ging met de pap naar de vrouw. Langs de "Leie" zag ik wat 12 a 14 -jarige snaken aan het spelen. Natte zag mij komen en deed haar deur open om mij binnen te laten.

De jeugdige bende zag nog maar net de neus van de vrouw of het roepen en tieren begon, maar Natte liet zich dit niet welgevallen. Ze begon ook verwensingen te roepen, de scheldwoorden vlogen er over en weer.

Intussen was ik weer binnen, en wat zag ik? Met verbaasde ogen kreeg ik drie kippen in de gaten die op een soort bed in de hoek van het armzalig krotje hun bazin geducht hielpen met spektakel te maken.

Maar wat een armoedige stulp. De vrouw nam de pan uit mijn handen en duwde mij enkele scherven van een kapot bord in de hand die ik ergens buiten moest smijten. Ik legde die op een paar passen tegen een haag en was rap weer binnen. Ik werd bang van de roepende ben­de. Toen nam Natte mijn arm vast en ze wilde dat ik bij haar bleef, maar dat wou ik niet graag. Na enkele minuten liet ze mij los en ik de deur uit en naar huis zonder de lege pan. Natte heb ik niet meer gezien. Door toedoen van de autoriteiten is zij rond dezelfde periode in het rusthuis van Beernem beland. Hoe ik deze historie nog zo goed weet, he."

MOERKERKEBRUG ZUID-OVER-DE-LIEVE

In het afgebroken woonhuis nummer 29, links van de huidige woning (foto hierna), woonden Jules Van Hecke (°1867+1907) echtgenoot van Virginie Galens (°1865+1944).

Jules of Julien oefende het beroep van koperslager uit.

De Hoge Watering gezien vanop de Moerkerkebrug, richting Conduit Damme

Achter de woning loopt een watering "de Leye van Spermalie" of de "Hoge Watering", gegraven in de 13de eeuw toen de afwateringen van de abdijen "Soetendaele", "Spermalie" en zuidelijke aangelanden problemen veroorzaakten doordat hun wateroverschotten niet in de Gentse Lieve mochten uitmonden.

Deze waterloop sluit aan met het Conduit en via het Geleed werd het water naar het "Lapscheurse Gat" geleid.

Na de onafhankelijkheid van Belgie werd het water geloosd in het Leopoldkanaal-wijk Platheule. De Hollanders wilden het water niet.

LIEVEBERM ZUID-OVER-DE-LIEVE

19de begin - Woonhuis nummer 22: afgebroken en nu gerestaureerd.

Deze plek langs de Lieveberm was het werkterrein van Urbain Van Hecke, echtg. Alida Helegeer. Hij werkte in een "smisse" en deed allerlei karweitjes voor de mensen.

Later kwamen Alfons Cosyns, echtg. Maria Van Hecke, er wonen. Woonhuis nummer 18:

Yvonne: "Daar woonde Lucie De Deyn. Later kwamen Bernard Vincke en echtg. Therese De Clerck daar wonen.

In 1936 woonde er het echtpaar Karel Van Damme-Louise Lachat. Karel kwam uit een gezin van 12 kinderen. Door de speelzucht van vader Van Damme geraakten ze alles kwijt. Uiteindelijk is Karel op het ouderlijk erf nog paardenknecht kunnen worden."

Yvonne: "Ik ken nog zeer goed mijn jeugdvriendin Paula Van Damme die gehuwd is met een douanier. Ook zij weet heel veel over de "Brug" van Moerkerke. Ze wonen al lange jaren in Zeebrugge."

Lieveberm 16 is bewoond door Rik Neydt (°1963), echtg. Caroline Vermeersch (°1965). De familie Neydt woont hier al sinds ca 1900: Dionisius Neydt, gehuwd met Silvie Claes

1. Camille Neydt (is amper 8 dagen gehuwd geweest)
2. Maurice Neydt, echtgenoot van Marie Landschoot. Zij hadden twee kinderen: Roger en Andre. Roger Neydt, huwde Simonne Tramaseur en hun zoon Rik woont er nu met zijn vrouw.

Lieveberm 14 (onder): bewoond door Eric Van Quekelberghe - Yvette Van Den Bossche. Ze hebben een zoon: Stijn.

Woonhuis nummer 12 bewoond door Freddy De Baele-Oscarine Vermeersch. Ze hebben geen kinderen.

Oscarine is de dochter van Lea Helegeer, wed. Vermeersch.

Woonhuis nummer 10. Tot voor kort bewoond door wed. Simonne Dendooven-Vergauwe. Vroeger woonden er Henri Gusse, echtg. Louise Verheecke. Ze hielden een kruidenierswinkeltje. Kinderen van Henri en Louise: Veneranda, Clara (dochter Cecile, pastoorsmeid van E.H. Maurice De Coster), Elza, Agnes, Marcel. Clara en Elza zaten samen in de klas van Mej. Victorine Allemeersch (Vissersstraat 25).