Executie van drie Poolse soldaten te Lapscheure 56 jaar geleden
Romain Verniest
Bij de slag aan 't Molentje te Moerkerke op 13 en 14 september 1944 waren drie Poolse soldaten die vochten aan Duitse zijde gedeserteerd. Eind september 1944 hielden ze zich schuil in de velden rond de hoeve van Janus Dekkers aan de zeedijk te Lapscheure. De hoeve en stallingen hebben nu plaats gemaakt voor twee nieuwe woningen. Daar zijn trouwens ook de grondvesten teruggevonden van de 12de eeuwse kerk van Lapscheure, welke nog te zien zijn op de eigendom van dhr. Bockaert.
De drie zaten vooral op het veld achter de hoeve van Janus Dekkers. In die periode lagen er bruine bonen op ruiters te drogen. Ruiters zijn houten stoelen bestaande uit drie palen. Ze waren ideaal om zich onder te verbergen.
Op zekere dag werden de bonen weggenomen om gedorst te worden. Zo werd het moeilijker voor de drie deserteurs om zich te verbergen. De volgende dagen sliepen ze op de hooizolder van de hoeve van Janus Dekkers. Iets verderop stonden nog twee bunkers uit W.O. I waar ze zich ook konden verbergen.
Om te overleven kregen ze wat brood toegestopt van boer Janus of zijn meid Elza Sarlet. Dit was heel gevaarlijk, want om hulp te bieden aan deserteurs kon je de kogel krijgen.
César Demuynck woonde in 1944 op de ouderlijke hoeve aan de Respaigneleendreef nr. 1. In vogelvlucht is dit niet zo ver van de zeedijk. Hij herinnert zich nog goed dat die Poolse soldaten 's morgens vroeg wat verse melk kwamen vragen en die ook kregen. Een tijdje voordien hadden ze op de hoeve ook al Duitse soldaten met een veldkeuken gehad maar die waren al vertrokken na de slag aan 't Molentje.
Op een dag, begin oktober 1944, zijn de drie Polen door de Duitsers aangehouden. Ze waren waarschijnlijk verraden. Lapscheure was toen nog bezet gebied. Het is maar in de nacht van 19 op 20 oktober dat de Duitse troepen naar de overzijde van het kanaal Brugge-Sluis vertrokken zijn. Op desertie in oorlogstijd staat altijd de doodstraf. Het vonnis werd uitgevoerd op het veld achter de hoeve van Janus Dekkers. Ze moesten eerst hun eigen put delven en werden daarna neergeschoten.
César Demuynck heeft het hele gebeuren gezien door zijn zoldervenster van zijn hoeve. De Duitse soldaten die de executie uitgevoerd hadden kwamen wat later op zijn hoeve. Ze hadden de persoonlijke bezittingen van de drie Polen bij zich. Elza Sarlet, de meid van Janus, had de schoten gehoord en was nieuwsgierig. Ze wou een kijkje nemen maar werd door een Duitse soldaat teruggeroepen.
Daarna begonnen de moeilijkheden. Waar hadden de drie Polen zich verborgen en wie had ze eten gegeven? Boer Janus werd direct verdacht en tegen de muur gezet door de Duitsers die op de hoeve waren. Maar, dankzij de tussenkomst van zijn meid Elza, is het toch nog goed afgelopen en viel er geen schot.
De drie Poolse soldaten werden op 5 september 1947 ontgraven en naar het Duitse soldatenkerkhof van Lommel (Limburg) overgebracht. Ze zijn er begraven als onbekende Duitse soldaten. Eén van de getuigen is nog in leven: Elza Sarlet verblijft in het rustoord te Damme. César Demuynck is ondertussen overleden.
Foto : Romain Verniest - Cesar Demuynck loont de plaats waar de 3 Polen geexccutcerd
[DOWNLOAD HET OORSPRONKELIJK DOCUMENT]