Op bezoek bij Moerkerkenaren... (Juli 2003)
Denis Raman
Op 2 juli 2003 was ik op bezoek bij de heer en mevrouw André en José Peellaert-Meire in de Vissersstraat 111 te 8340 Moerkerke-Damme.
Er was een bijzondere reden voor deze ontmoeting. In het werk van een heemkundige vereniging is het belangrijk om mensen op het veld te ontmoeten met de bedoeling een stukje geschiedenis en folklore weer levendig te maken. Die verhalen mogen niet verloren gaan.
Ik was dus als gast welgekomen niettegenstaande het echtpaar een viering tot 24 uur (1 juli 2003) had meegemaakt, maar mevrouw stelde me gerust: "Geen probleem meneer Raman, komt u maar binnen." Enfin, dat werd ook geen probleem. De tafel stond nog 'ontbijtsklaar', maar een kleine ruimte werd onmiddellijk vrij gemaakt (voor notities heb je toch niet veel nodig).
Mijnheer en mevrouw Meire zijn gewoon om contact te leggen met vele mensen van verschillende komaf. Kennis en geleerdheid zijn aanwezig, maar zij treden de wereld ook met een open vizier tegemoet en verkennen elk onderwerp met een oprechte belangstelling. De verkenning van de mens en zijn culturele achtergrond staan bij deze mensen centraal, want lezen is voor André en voor zijn echtgenote een hobby, zelfs in de Franse taal.
André heeft een patent op zijn eigen bijzondere plekjes: op historische plaatsen waar het sociale en culturele leven aangenaam door elkaar vloeien in een gastronomisch kader. Zo ken ik André al jaren. Eigenlijk moet je met hem aan tafel zitten om zijn 'smaak' te proeven. Pas op, het is geen jonge gast meer, maar eerder een aangename filosoof. En hij is niet bang ter discussie. Luisteren naar iemand die geboren is op 6 februari 1918 is een verrukking.
Een verteller die weet wat hij vertelt over het voorbije leven en geen tierlantijntjes verzint om het de gesprekspartner aangenaam te maken. Gewone vriendelijke mensen, die helaas steeds zeldzamer worden.
Echtgenote Meire José, geboren op 16.03.1922 in de Visschersstraat 50 (vorig huisnummer), studeerde vanaf haar twaalfde aan het Pensionnat Notre-Dame, Rue Cursale te Knokke-Heist. Tot haar 16de sprak zij vloeiend de Franse taal. Dat bracht haar tot ‘employée’ van firma De Jaegher uit Brugge. Zij was best geplaatst om contacten te leggen met grote Waalse ondernemingen en met succes trouwens. Talenkennis is helpt je vooruit in het leven. Dat is een waarheid van alle tijden. Haar vader, Alfons Meire, was fietsenmaker op hetzelfde adres. De oude werkplaats bestaat nog steeds: Vissersstraat 111 te Moerkerke-Damme.
De bedoeling van ons gesprek omvatte ook nog wat anders. Als inwoners van Moerkerke hebben José en André ook hun buren goed gekend. En uit onze samenspraak kwam nog het een en het ander naar voor. Eigenlijk kwam dit door onderzoek vanuit de heemkundige vereniging. Toen ik vorig jaar beslag kon leggen op een oud gedichtenbundeltje van een zekere Retsin (gewezen koster uit Moerkerke), staken er een paar bladzijden handgeschreven teksten in dat boekje, ondertekend door ene Ergo Esther. (Ik hoop ook binnenkort iets meer over Retsin te verhalen.) Dit handgeschreven document van mevrouw Esther Ergo toonde ik aan de heer en mevr. Peellaert-Meire.
Mejuffer Ergo, een ongehuwd juffertje, woonde naast het echtpaar Peellaert-Meire. José Meire vertelt: “Esther was een vriendelijke, aangename en knappe vrouw. Ik herinner me dat ze zeer mooi kon schrijven. Ze was ongehuwd en had twee zusters, Maria en Irène. Maria Ergo hield in het begin van de jaren 1900 het café ‘De Pelikaan’ open (hoek huidige Kasteelstraat en Vissersstraat te Moerkerke). Daarbij hoorde ook nog een winkeltje. José: “ Maria daarentegen was kort van stof en hoekig gebouwd. Maria (ongehuwd) is ongeveer 95 jaar geworden” (geboren op 03.08.1876 en overleden op 09.06.1972).
Andre Peellaart, echtgenoot van José, twijfelde aan de authenticiteit van de gevonden documenten en zou dus op zoek gaan naar bewijzen of het handschrift van Esther Ergo wel authentiek was. Dat bleek inderdaad te kloppen aan de hand van geschreven en ondertekende postkaarten, opgestuurd aan José Meire (op datum van 28.09.1938).
Irène Ergo, geboren op 06.05.1875, was gehuwd met bakker Kamiel Van Hecke. Hij was een weduwnaar en had een zoon uit zijn eerste huwelijk). José: "Na het caféhouden van Esther in de 'Pelikaan' kwamen Maria en Esther naast ons wonen. Later kwam Irène erbij."
José: "Waar nu de woning staat van Wildemauwe Gaston werd er café gehouden: rechts café en beenhouwerij, aan de linkerzijde zetelde de ontvanger van belastingen, een zekere De Lille uit Maldegem. De beenhouwerij verhuisde later naar de linkerzijde van de woning, waar nu de garage van Gaston is gevestigd.
Esther Ergo was stukken jonger dan haar twee zusters. Zij werd geboren op 03.02.1890 en overleed op 02.08.1968. Wat haar geschreven documenten betreft: die vind je in bijlage.
Over de inhoud laat ik de lezer oordelen: het is veeleer een lied, heel waarschijnlijk geschreven tijdens de oorlog over een droevige gebeurtenis: "Het gekruiste kind".
Twee oude foto’s van de Vissersstraat in Moerkerke tonen de omgeving van de beschreven plaatsen: “cafe De Pelikaan” en de afsluiting links voorbij de woning met de kleine schouwpijp op de tweede prentkaart) waar de woningen staan van de beschreven personnages.
---------------------------------------
GEZOCHT : GESCHIEDENIS VAN SIJSELE (C. DENORME)
In de zestiger jaren publiceerde de Sijseelse pastoor, wijlen E.H. Cesar DENORME, in korte afleveringen, in hct parochieblad !t Martientje, al of niet onder de naam “Geschiedenis van Sijsele”, verschillende bijdragen met vele wetenswaardighcden over het Sijseels verleden.
Ik ben op zoek naar iemand nog de volledige reeks bijdragen heeft bewaard, om daarvan een kopie te kunnen maken.
Graag een seintje aan
Ronny Debbaut - Maisstraat 46 9000 Gent
tel. 09 329 01 04 of gsm 0479 99 64 46