Valerie De Brabander en de kapel Sint- Antonius van Padua te Moerkerke

Valerie De Brabander en de kapel Sint- Antonius van Padua te Moerkerke

Van Poucke Geert

In de reeks "Kapellen te Moerkerke" richten wij onze schijnwerpers op het bedehuis bij de boerderij "De Waterpolder" op de wijk de Ruysscher langs de straat die naar Middelburg loopt. Een halve kilometer verder raast het verkeer op de drukke Natielaan.

De kapel doet een beetje denken aan de Sareptakapel, met links ongeveer hetzelfde torentje met kruis. Het is best mogelijk dat deze kapel geïnspireerd is op de enkele jaren vroeger gebouwde Sareptakapel. Boven de ingangsdeur binnenin de kapel vinden wij een witte steen met volgende inscriptie in gouden letters: Vrie De Brabander Wed. Vanacker 1929. In het altaar zit een arduinen Lofzang ter eere van Antonius van Padua. Op het altaar staat te midden van bloemen en kaarsen het beeld van de heilige Antonius met zijn kindje, niet met het varkentje.

Valerie De Brabander is geboren te Maldegem-Donk op 25 april 1871, als jongste van de zeven kinderen in het gezin van Pieter en Barbara Herpelinck. Zij huwde met August Van Acker, afkomstig van Moerkerke. Deze noemde zijn vrouwtje het liefst "Fari". Hun huwelijk bleef kinderloos. Niettegenstaande August een stijf been had, slaagde hij er toch in, samen met Valerie, de boerderij "De Waterpolder" uit te baten.

Valerie De Brabander was lid van de Eerste Vrijdagbond, Derde Orde en alle godvruchtige genootschappen van de parochie. Zij had een grote bewondering voor de heilige Antonius van Padua. Na de dood van haar man August Van Acker, die vroeg is overleden aan kanker op 2 juni 1923, bijna 54 jaar, heeft zij op een van haar percelen grond een kapel laten metsen door aannemer Sonnaert uit Moerkerke. Er stonden zes kniestoelen. De kapel was toegewijd aan haar favoriete heilige. Op de plaats van de kapel zou voor de Eerste Wereldoorlog een "komiezenkot" gestaan hebben, een houten beschutting voor de douaniers in dienst.

De kapel werd onderhouden door Valerie, zowel binnen als buiten. Valeria De Brabander, dochter van Hippoliet (de broer van Valerie De Brabander) en Virginie Thys, en gehuwd met Leon Vertriest, heeft het "gebed tot de heilige Antonius" afgeschreven uit de kerk van Donk. Toen Madeleine De Brabander wilde trouwen op 30 april 1927, mocht zij aan tante Valerie een huwelijksgeschenk vragen. Het gevraagde O.L.Vrouwbeeldje werd prompt geweigerd en in de plaats gaf tante Valerie een "Toontje", een biscuit-beeld onder een glazen stolp.

Toen de koster van Moerkerke stierf, heeft Valerie zijn huis in de Kasteelstraat gekocht, schuin tegenover de ingang van de kasteeldreef en rechts van "A l'Union Estaminet". Zij woonde er dicht bij de kerk tot aan haar dood. De piano van de koster is nog een hele tijd in de woning blijven staan. Om de veertien dagen ging Valerie naar haar kapel om te kuisen. Naar het einde van haar leven wou zij die kapel kwijt. Pastoor Marcel Van de Sompele van Sint-Rita kreeg het eerste aanbod. Dan volgde Frans Vermeersch, zoon van Jozef en Madeleine De Brabander en toen nog priester in opleiding. Zij mochten de kapel hebben, op voorwaarde dat zij instonden voor het onderhoud. Zij bedankten en zo is Valerie bij onderpastoor Jules Magherman terechtgekomen, die de kapel aanvaardde, op voorwaarde dat hij een perceel grond van 1 ha erbij zou krijgen. Nu is het bedehuis eigendom van de kerkfabriek van Sint-Rita.

Op 19 augustus 1952 schrijft Gaston Pauwels in een brief aan zijn moeder Nathalie De Brabander dat tante Valerie berecht is. Georges Van Reybroeck, de zoon van Julien en Maria De Brabander, doet als geneesheer zijn best om het lijden van Valerie te verzachten. Doch zij zegt dat ze gaat sterven. Dit allemaal tien dagen voor haar overlijden op vrijdag 29 augustus 1952.

Niettegenstaande haar vrome natuur had suikertante Valerie een moeilijk karakter. Zij was eigenzinnig, bemoeizuchtig, betweterig en wispelturig. Omdat zij kinderloos gebleven was, kon zij waarschijnlijk met weinig mensen omgaan. Veel vrienden heeft zij nooit gehad. Zelfs na haar dood zorgde Valerie voor erfenisperikelen. Alle kinderen van haar broers en zusters zouden delen, uitgezonderd deze van haar zus Nathalie, gehuwd met Charles Pauwels. Zelfs haar hofstede mocht niet worden verkocht aan deze kinderen en zeker niet aan pachter Gaston Pauwels, de vader van Omer!

BRONNEN

• De Brabander Familieboek, 1989.
• Inlichtingen, medegedeeld door Omer Pauwels,
• Eigen archief.

MOERKERKE . (DE RUYSSCHER)