Intro en editoriaal - 't Zwin Rechteroever - 2001-01

'T ZWIN RECHTEROEVER

NIEUWSBRIEF 'T ZWIN RECHTEROEVER VZW

AFGIFTEKANTOOR 8340 DAMME 1

[Image: Drawing of trees with landscape reflection]

Maart '01 Jaargang 1/3 Driemaandelijks VU: Michel van den Broeck P/a Kasteelstraat 7 8340 Damme

LIDMAATSCHAP 2001

Mogen wij U vragen de som van 500 Bfr., uw lidmaatschap voor 2001, te willen storten op rekening 853-8733311-45 van de vzw.

Met dank! Zo kunnen wij verder werken ...

'T ZWIN RECHTEROEVER VZW

Verschijnt vier maal per jaar

Voorzitter

• Michel van den Broeck

Bestuur

• Denis Raman - Voorzitter Beheerraad
• Ronny Debbaut
• Jacques De Groote
• Geert Van Poucke

Redactie en Vormgeving

• Paul Gervoyse
• Jacques De Groote

[Image: Allerkerkemolen (foto Romain Verniest) - Black and white photograph showing a traditional windmill tower]

EDITORIAAL

Michel van den Broeck

Geachte lezer,

Het editoriaal van het vorige nummer van ons tijdschrift kondigde de voorstelling aan van twee basisdocumenten, opgesteld op het Vlaamse Beleidsniveau. Het eerste document is de beleidsnota Monumenten, Landschappen en Archeologie en werd reeds uitvoerig behandeld. Thans is het de beurt aan een tweede basisdocument nl. het Structuurplan Vlaanderen, zijnde het ruimtelijk beleidsplan. Ik laat terloops opmerken dat ik in vorig nummer in schuine druk reeds heb gewezen op het verband vanuit de beleidsnota Monumenten, Landschappen en Archeologie met dit Structuurplan.

Het tot stand komen van het Structuurplan Vlaanderen

Het concept van een nieuw structuurplan dateert reeds van 1975 en werd ingeleid door staatssecretaris Dhoore. Door het planningsdecreet van 10 juli 1996 werd aan Gewest, provincies en gemeenten uiteindelijk de juridische basis verstrekt om het ruimtelijk Structuurplan op te stellen. Het legt de ruimtelijke ordening vast in structuurplannen, plannen van aanleg en verordeningen. Dientengevolge werd een openbaar onderzoek mogelijk gemaakt en werd het Structuurplan goedgekeurd door het Vlaams parlement op 19 november 1997.

Wat is structuurplanning?

"Structuurplanning is een manier om op een kwalitatieve en samenhangende manier met de ruimte om te gaan. Het resultaat van een structuurplanningproces wordt vastgelegd in een ruimtelijk structuurplan. ... Vandaag legt de Vlaamse overheid de doelstellingen van het ruimtelijk beleid voor de komende tien jaar vast. Uitgangspunt is een duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Duurzaam betekent dat de huidige generatie op zo'n manier met de ruimte moet omgaan, dat ze de kansen van de komende generaties niet hypothekeert."

"Het plan vertrekt van de bestaande toestand en streeft naar kwaliteit in de ruimtelijke omgeving. Met het Structuurplan maakt de Vlaamse overheid maatschappelijke keuzes over hoe het verder moet met de ruimte. Het Structuurplan berekent behoeften, brengt problemen in kaart, legt doelstellingen vast, formuleert principes en laat ruimte voor de concrete invulling.

"Structuurplanning is een dynamisch proces. De toekomstvisie wordt bijgevolg regelmatig aangepast ... in functie van nieuwe maatschappelijke en economische ontwikkelingen."

"Het Structuurplan is actiegericht: het zegt niet alleen hoe de Vlaamse ruimte er in 2007 theoretisch zou kunnen uitzien, maar stelt ook concrete maatregelen voor."

Problemen, behoeften en prognoses

"Met het Structuurplan wil de overheid actief inspelen op de nieuwe ontwikkelingen. Ze wil de ruimtelijke ontwikkelingen niet ondergaan maar sturen." "...Daarvoor moet de overheid weten welke evoluties ze de komende jaren mag verwachten. Een sturend beleid vertrekt van goed onderbouwde prognoses inzake:

Wonen "... er zal een evolutie zijn naar meer en kleinere gezinnen. ...De bevolking vergrijst." "...Door deze twee factoren stijgt de vraag naar kleinere woningen."

Werken: "...ook zonder dat er jobs bijkomen zullen industrie en dienstensector bijkomende oppervlakte blijven innemen."

Verplaatsen: "het verkeersinfarct dreigt wegens zowel het toenemend aantal wegen als het toenemend verkeer."

Landbouw, natuur en bos: "..Door enerzijds grondinname en anderzijds schaalvergroting in de landbouw is het landbouwareaal voortdurend gekrompen." "In Vlaanderen is 8% van de oppervlakte bebost; voor België en voor de EU zijn deze gemiddelden respectievelijk 20 en 24%)."

Een visie: Vlaanderen, open en stedelijk

"Het Structuurplan is meer dan een inventaris van de problemen van het verleden. Het formuleert beleidsopties, het zoekt oplossingen. Dit gebeurt met een visie."

"De steden en de open ruimte zijn twee belangrijke elementen in de Vlaamse ruimte."

"De overheid stelt daarom het herwaarderen van het stedelijk weefsel en het maximaal vrijwaren van de open ruimte als concrete uitgangspunten voorop."

Van visie naar beleid

"Het principe van de gedeconcentreerde bundeling is een eerste concretisering van de visie Vlaanderen open en stedelijk. Gedeconcentreerde bundeling betekent dat nieuwe ruimte voor wonen, werken of andere functies daar dient te komen waar vandaag reeds een concentratie van deze functies bestaat." "De toepassing van dit principe biedt een dubbel voordeel: enerzijds wordt door een bundeling van functies de resterende niet-bebouwde ruimte maximaal open gehouden. Anderzijds biedt een bundeling veel meer mogelijkheden en kansen voor betaalbare diensten en voorzieningen." "Ook voor bedrijven biedt een bundeling van economische activiteiten een belangrijk voordeel."

Stedelijk gebied

Het tegengaan van de verstedelijking

"Om de verstedelijking van het platteland tegen te gaan en om de dorpskernen en vooral de stedelijke gebieden nieuw leven in te blazen, kiest het Structuurplan ervoor om minimum 60% van de nieuwe woongelegenheden in het stedelijk gebied te concentreren." "Hierdoor wordt gepoogd om de dalende trend in het aandeel van wonen in de stedelijke gebieden te stoppen." "Jonge gezinnen moeten worden aangetrokken: deze zoeken voldoende grote woningen; betaalbaar en met gemakkelijke toegang tot tuin of park. De omgeving moet verkeersveilig en toch goed bereikbaar zijn."

"Maar niet alleen wonen, maar ook werken, winkelen en recreatie moeten er voorzien worden".

De afbakening van stedelijke gebieden

"De grenzen van de stedelijke gebieden zullen niet altijd samenvallen met de gemeentegrenzen. Gemeentegrenzen zijn administratieve grenzen, de grenzen van een stedelijk gebied moeten ruimtelijke grenzen zijn."

Het buitengebied

Open ruimte beschermen

"Het Structuurplan vrijwaart de open ruimte maximaal. De kenmerken van het buitengebied worden waar mogelijk versterkt.

Wonen en werken in de kernen

Maar dan moet wonen en werken wel in de kernen worden geconcentreerd." "Een concentratie van wonen en werken gaat de teloorgang van het Vlaamse landschap tegen en biedt mogelijkheden om de herkenbaarheid ervan te vergroten."

"De kernen van het buitengebied gaan er in de visie van het Structuurplan kwalitatief op vooruit: Maar dan moeten ze hun karakteristieken maximaal uitspelen: rust, stilte, dorpsleven en verkeersleefbaarheid."

"Als er behoefte is aan bijkomende ruimte voor serviceflats, sportinfrastructuur, kleinhandel of andere vormen van lokale economie, dan is het hoofddorp daarvoor de meest aangewezen plek."

Ruimte voor landbouw

"Het Structuurplan wil zo de toekomst van de landbouw waarborgen en garandeert het behoud van het bestaande areaal."

Meer natuur en meer bos

"Het Structuurplan wil een ruimtelijke bijdrage leveren om de natuur in Vlaanderen te beschermen en te ontwikkelen."

De overige functies in het buitengebied

"De bestaande infrastructuur inzake toerisme en recreatie moet beter benut worden...Nieuwe grootschalige voorzieningen kunnen wel in de stedelijke gebieden, maar niet in het buitengebied."

Besluit

Hiermede heb ik getracht om een overzicht te geven van de aspecten van het Structuurplan Vlaanderen die voor ons als heemkundige kring het belangrijkst zijn. Ze zullen ons van nut zijn ter gelegenheid van de bespreking in het (de) volgende nummer(s) van de structuurplannen van de provincie West-Vlaanderen en van de stad Damme.