Wandeling langs De Lieve op zaterdag 30 september 2000
Denis Raman
In de 13de eeuw waren de steden Brugge, Gent en Ieper, vrije steden met vrije burgers geworden. De rechten lagen vast in 'Charters' of 'Keuren' genoemd.
Brugge werd de markt en de stapelplaats van Europa, grotendeeels door de goede verbinding met de open zee langs het Zwin. Gent was jaloers en bekwam in 1251 van de toenmalige gravin, Margaretha van Constantinopel, de toelating om een kanaal naar het Zwin te graven. Dit kanaal liep vanaf het Gravensteen te Gent over Wondelgem, Maldegem, Moerkerke tot Damme, toen de haven aan het Zwin. Het graven van zo'n kanaal kostte schatten aan geld. Groot was ook het pak klachten en processen bij dit delfwerk. Grote scheidsrechter bij dit alles was de baljuw van Brugge. Het kanaal kreeg de zoete naam 'De Lieve'. Dankzij dit kanaal kreeg Gent de hoogste rijkdom en weelde.
Het eigendomsrecht van de stad Gent over de Lieve werd nogmaals bevestigd in 1322, door de graaf van Vlaanderen Lodewijk van Crécy. Honderd jaar later begon jammer genoeg de verzanding van het Zwin. In 1470 was Sluis reeds aan de beurt en in 1586 was de haven van Damme reeds verdwenen.
De Lieve bewees nog diensten aan de binnenvaart. Kleine schepen voeren af en aan. In 1586 telde de tolwachter van Damme nog 419 schepen waarvan 132 met hout geladen. Aan de Moerkerkebrug was er een aanlegplaats. Daar kon men met 'het Bargeschip', door een paard getrokken, naar de markt te Brugge. Gent was niet meer bereikbaar aangezien men in 1847 de Gentse Lieve volledig afsneed door in een deel van haar bedding de Leopoldsvaart en het Schipdonkkanaal te graven.
In 1872 stond de bedding van de Lieve te Moerkerke helemaal droog. De aanpalende eigenaars kregen van de toenmalige burgemeester D'Hanins de Moerkerke de toelating de bedding op te vullen en de verkregen gronden als tuin te gebruiken. Vandaag zijn er nog enkele onversaagden bezig met tuinwerk.
Wat zeker is: de Lieve is nog steeds eigendom van de stad Gent.
[DOWNLOAD HET OORSPRONKELIJK DOCUMENT]