In memoriam Dirk Aernoudt

In memoriam Dirk Aernoudt

Dirk is geboren op 22 april 1947 en overleden op 9 februari 2021.

Zijn kinder- en jeugdjaren bracht hij door in Westkapelle. Het middelbaar onderwijs volgde hij in Kortrijk bij de paters passionisten. Daarna studeerde hij psychologie aan de KU Leuven. Hij was werkzaam in het onderwijs, bij de leerlingenbegeleiding te Blankenberge (het PMS).

Samen met zijn vrouw, Katrien Theerens, verhuisde hij in 1985 van Westkapelle naar Lissewege. Dirk was een dorpsmens. Twee woonplaatsen waren bepalend in zijn leven: Westkapelle en Lissewege.

Dirk engageerde zich in deze beide gemeenten in het verenigingsleven: het Davidsfonds, Sint-Guthago, KWB (christelijke socio-culturele vereniging voor werknemers), OKRA (christelijke seniorenvereniging), een Petanque-club. Via deze verenigingen kon hij allerlei dorpsfeesten organiseren en het culturele leven en het dorpsgevoel in deze gemeenten levendig houden.

Sedert 2001 nam Dirk als bestuurslid ook actief deel aan de verschillende activiteiten van onze Geschied- en Heemkundige Kring Sint-Guthago. In de bestuurs-vergaderingen werden zijn positieve en ook relativerende inbreng uitermate gewaardeerd. Dirk leverde ook regelmatig een aantal bijdragen voor de Sint-Guthago Tijdingen.

Zijn historische bijdragen in ons tijdschrift Rond de Poldertorens varieerden van het in de aandacht brengen van al dan niet verdwenen cultureel erfgoed (bikkelen, Sint-Sebastiaansgilden, kerkschatten van Westkapelle) tot de voorgeschiedenis van de kerk van Lissewege en het dramatisch levensverloop van een soldaat in de Eerste Wereldoorlog.

In ‘bikkelen’ brengt Dirk een oud spel opnieuw in de aandacht. Velen onder ons herinneren dit spel die jongens in het voorjaar, van maart tot mei, speelden in de lagere scholen. In dit artikel legt Dirk haarfijn uit hoe dit spel werd gespeeld. Hij brengt hiermee een stukje verloren gegaan erfgoed in beeld.

Dirk droeg Westkapelle diep in zijn hart. Getuige daarvan is het artikel over de Sint-Sebastiaansgilde. Hij schetst hierin het ontstaan van de schuttersgilden, die over heel Vlaanderen verspreid waren sedert de middeleeuwen, ook in de plattelandsgemeenten van de Zwinstreek. Op het platteland zijn ze voor een groot deel uit het collectieve geheugen verdwenen maar in verschillende steden zijn ze tot op heden blijven bestaan als schuttersgilden. De patroonheilige, Sint-Sebastiaan, de structuur en werking van deze verenigingen worden uitvoerig belicht. In een tweede deel behandelt Dirk dieper de Sint-Sebastiaansgilde van Westkapelle.

In het laatste deel worden de schakels, vaandels, en ‘breuken’, het cultureel erfgoed, beschreven. Verrassend en vernieuwend worden ook de vrouwelijke gilden (vanaf de 19^de eeuw) in beeld gebracht.

In de voorgeschiedenis van Lissewege en zijn kerk maakt Dirk een stand van zaken op van de kennis over het ontstaan van Lissewege. Vanaf de Romeinse periode tot ± 1200 wordt de historische geografie, de Keltische, Romeinse en Germaanse godenverering, het verloop en de bekering tot het christendom (dat niet altijd vredevol verliep), met zijn mythen en legenden, behandeld. Zijn bedoeling was ook de bouw- en restauratiegeschiedenis van de stenen kerk en de kerkschatten te bestuderen, maar een publicatie van dit onderzoek is er niet gekomen.

Een pareltje van het historisch onderzoek van Dirk, vinden we terug in het verhaal van Camiel Strubbe. Een jonge onderwijzer, die na zijn studies, opgeroepen werd in het leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Camiel komt terecht in de hel van het bevrijdingsoffensief (28 september - 11 november 1918). Aan de hand van familiedocumenten, getuigenissen van familieleden, en officiële archiefstukken reconstrueert Dirk de gebeurtenissen in het leven van Camiel, brancardier, tijdens de laatste weken van de ‘Groote’ Oorlog. Op 11 november, bij de wapenstilstand, zou hij naar huis komen. Maar het lot besliste er anders over: hij stierf op 18 november in het militair hospitaal te Sint-Michiels aan de Spaanse griep.

Het boek dat Dirk, samen met Freddy Gheyle, maakte over spreuken en gezegden, typeerde hem: de volkswijsheid, wat men het immaterieel erfgoed noemt, wilde hij op een ludieke manier voor de vergetelheid behoeden. “Je moe ze nie spoar’n, van i’je last’ emde zien d’r gin zakk’n” (je moet ze niet sparen, want in je laatste hemd zijn geen zakken).

We zullen zijn inspirerende bijdragen in het reilen en zeilen van de Kring missen.

Namens het bestuur,

Eric Huys

BIBLIOGRAFIE

• AERNOUDT D. & THEERENS W., De Sint Niklaaskerk te Westkapelle (Het ontstaan der parochies ten noorden van Brugge). Eigen uitgave Davidsfonds Westkapelle, 1983.
• AERNOUDT Dirk, Bikkelen, in Rond de Poldertorens, XLVI, 2004, pp. 3-11.
• AERNOUDT Dirk, GHEYLE Freddy, In "Den Ouden Toren" werd reeds menig spreuk geboren: gezegden, spreuken, uitdrukkingen, wijsheden genoteerd in Lissewege en voorzien van verduidelijking en passende gebruiksaanwijzing, Lissewege, 2005, 161 pp.
• AERNOUDT D., De Sint-Sebastiaansgilde te Westkapelle, in Rond de Poldertorens, L, 2008, pp. 35-57.
• AERNOUDT Dirk, De kerk van Lissewege: voorgeschiedenis tot ca. 1200, in Rond de Poldertorens, LV, 2013, pp. 47-63.
• AERNOUDT Dirk, Het bevrijdingsoffensief van de “Legergroep Vlaanderen” bij het einde van WO I (september-oktober 1918). Een getuigenverslag, in Rond de Poldertorens, LVII, 2015, pp. 6-24.